A solo doce días de caducar el expediente, la Xunta acuerda la declaración de Ben de Interese Cultural del edificio del Museo de Arte Contemporánea Carlos Maside de Sada y su colección de 1.447 obras “polo seu interese arquitectónico e artístico para a historia de Galicia”. El mismo día en que las entidades memorialistas del área coruñesa habían convocado un encuentro en la sede de la Asociación Alexandre Bóveda de A Coruña.

El Consello da Xunta “deu o visto e prace ao decreto co que se recoñece o valor tanto do inmoble como do seu contido, merecedor de contar coa máxima protección da comunidade” y la declaración se hará oficial en unos días con su publicación en el Diario Oficial de Galicia (DOG).

El expediente se incoó en 2023 después de que la Consellería de Cultura considerase que “a institución museística se configura como un ben cun valor cultural sobranceiro en termos históricos, artísticos e documentais, composto tanto polo continente como polo contido”, detalló la Xunta.

Así, “este conxunto patrimonial, xestionado pola Fundación Sargadelos, contará a partir de agora cun recoñecemento que o distingue como relevante e de especial significación para a comprensión da arte contemporánea galega, un feito que propiciará o establecemento de sistemas para velar pola súa conservación e unha mellor divulgación deste legado para o seu estudo, investigación e goce por parte da sociedade”, matizaron desde Santiago.

El edificio está considerado “un fito na arquitectura contemporánea española que amosa na súa linguaxe construtiva a integración das influencias artísticas internacionais recollidas por Luís Seoane, Isaac Díaz Pardo e Andrés Fernández-Albalat, e reúne os avances e as innovacións dos daquela novos espazos museísticos e culturais que se estaban definindo”; un espacio que consigue “desenvolver unha simbiose coas súas partes integrantes e as pezas que acolle, concibido para albergar un conxunto artístico cun grande alcance simbólico e representativo da evolución da arte galega do século XX”.

Además, a su valor arquitectónico se une su importancia en la “promoción e difusión da obra dun grupo de artistas marcados polo exilio e polas xeracións posteriores que tomaron o relevo no seu traballo para reforzar e actualizar unha identidade cultural galega propia fundamentada nas máis avanzadas tendencias artísticas e de pensamento” imperantes en Europa.
 

En cuanto a la colección artística, esta reúne piezas de históricos como Luís Seoane, Castelao, Reimundo Patiño, Díaz Pardo, Alfonso Sucasas o Urbano Lugrís. 
 

La declaración del Museo Carlos Maside se une a la de la Fábrica de Sargadelos de Cervo, que aparece como BIC desde 2015 “despois de que o Parlamento de Galicia solicitara á Xunta en 2010 o inicio dos expedientes para declarar Ben de Interese Cultural os recintos dos complexos do Castro de Samoedo e de Sargadelos, ligados ao Laboratorio de Formas, incluíndo as súas coleccións e bibliotecas”, explicaron desde el Gobierno de Alfonso Rueda. 
 

Las reacciones al acuerdo de la Xunta no se hicieron esperar y desde las entidades memorialistas, que mantuvieron el encuentro convocado en A Coruña  dado lo inesperado del acuerdo, apuntaron al “sabor agridoce” de la declaración pues “queda o debe”, que es la consideración de “todo o conxunto do Castro”, al igual que se hizo con Sargadelos en Cervo, y porque “para que este día chegase tivemos que activar unha moi ampla movilización” para evitar la caducidad del expediente, incoado en 2023.

“Mano tendida” desde Sada

Desde el Ayuntamiento de Sada saludaron la declaración como “un recoñecemento merecido a un espazo fundamental para entender a historia cultural e artística de Galicia no século XX”. 

Para el Gobierno de Portela, el acuerdo “supón un paso positivo cara á protección e posta en valor dun fondo artístico e documental irrepetible” insistiendo en que el municipio sadense “sempre defendeu que o valor patrimonial e simbólico do Complexo do Castro ía máis aló do propio museo, xa que forma parte dun proxecto —o do Sargadelos de Isaac Díaz Pardo e Luís Seoane— que revolucionou a relación entre industria, arte e cultura en Galicia”.

Asimismo, Sada –con el Maside cuenta con tres BIC en su territorio, al sumarse este a La Terraza y a Meirás–  reivindica “a figura fundamental de Carmen Arias de Castro, ‘Mimina’, que, aínda que non consta como socia fundadora dese Sargadelos, foron terreos da súa familia sobre os que se levantou o complexo industrial” y sus representantes apelan a la necesidad de que todas las asministraciones “traballen nos vindeiros anos conxuntamente coa propiedade para acadar unha fórmula de apertura sostible no tempo que permita poñer en valor este espazo único e garantir o seu futuro como referente da cultura galega”, señalaron desde Sada. 

“Sempre teremos a man tendida para colaborar na apertura e promoción deste museo”, sentenció el alcalde, Benito Portela.