La estatua de María Pita ya luce orgullosa su nuevo pebetero. Más de 40 kilos de bronce fundido y una pátina de color verde forman, tras un complicado proceso llevado a cabo por el artista Telmo Cao, la patena que domina ahora el conjunto renovado, que sigue permitiendo el uso ceremonial. 

Una obra que “non é nada habitual”, según explica. “Os pebeteros son clásicos, sempre se fixeron para realizar homenaxes, pero non é que haxa moitos”, dice. Para el artista, lo más complicado del proceso creativo fue el control de la fundición. “O novo pebetero é como un prato grande, ten 65 centímetros de diámetro. É de bronce fundido: o que ten a fundición de bronce é que hai que seguir moitos pasos. Non é que sexan cousas moi complicadas, pero hai que estar pendente sempre”, asegura.

La obra implicó la instalación de la patena sobre el quemador antiguo, y se incorporó con un sistema de fijación especialmente diseñado para garantizar su estabilidad y durabilidad. “Esta peza é nova, non é unha restauración. Non había un pebetero como tal, senón un queimador de gas. Asentámola encima do queimador que había antigamente, para tapalo e ao mesmo tempo embelecer o conxunto da estatua”, comenta.

“Empezamos torneando ese prato en barro”, relata sobre el proceso: “A ese torneado fáiselle un molde en silicona, do que obtemos unha reproducción en resina de poliuretano. Nesta resina é onde colocamos o poema, que vai a modo de cenefa no seu perímetro, e no centro un escudo antigo da Coruña”. 
“Unha vez que temos este modelo a tamaño real na resina, estampámolo nunhas caixas de area, que é onde se fai o molde para logo fundir. Unha vez feito, vertimos o bronce líquido, neste caso 40 kilos de bronce a 1.250 graos”, explica. “E iso xa é o proceso definitivo, co que obtemos a peza”, resume.

Con un último paso, “a pátina, que lle da o color, neste caso un color verde antigo”: “A pátina é unha oxidación controlada, que lle concede o color verde que de forma natural se vai xerar na peza, sobre todo ao situarse nun lugar ao pé do mar. O que facemos é acelerar este proceso para que esté xa como se supón que vai estar toda a súa vida”.

Poema y escudo

Como explica Cao, en el perímetro de la patena va inscrito un poema de Lorenzo Varela de 1944, ‘María das Batallas’. Los versos que representa son ‘Muller da soberana liberdade/os artilleiros danche alferecía/e faite o mar patrona da cidade./Din as miñas campanas, escoitade,/de monte a monte e mais de ría a ría:/O bronce meu, teu bronce foi María’. 

Asimismo, el centro de la patena “leva un escudo antigo da Coruña, datado do 1639”. Se trata, según explica el Ayuntamiento, del escudo de armas de la ciudad procedente de la antigua Porta da Torre de Arriba. Está considerado como el símbolo heráldico más antiguo conservado de la ciudad.