Enrique Tenreiro ou a liberdade

A sala de exposicións de María Pita acolle a mostra “Pola liberdade” de Enrique Tenreiro( A Coruña, 1969) que é unha proposta encamiñada a facer dos añosos toros e raíces centenarias das árbores que recupera da desfeita, un ergueito berro e un canto pola maravilla da natureza e da vida. Trátase de retortas figuras que pelexan por abrirse ao espazo, tanto na horizontal como na vertical, ao tempo que construen formas  libres e abertas, pero con parentescos e semellanzas con moitas criaturas. 

Aproveita as eternas leis da analoxía para descubrir as agochadas metáforas que durmen no seo das pezas de castiñeiro, de carballo, de salgueiro ou de pino; e logo escrebe sobre elas, por medio da gubia, a súa linguaxe  da que saen expansivos ramallos, raras frores, chamas, peixes, paxaros inéditos, tartarugas, caracois, camiñantes de alongadas extremidades e mesmo configuracións que lembran vísceras ou descarnados animais. Pero, alén das semellanzas, o que persegue é poñer de relevo a potencia criadora da nai terra e o seu inesgotable acontecer; toda esa tensión e ese pathos que conleva o desafío de nacer, medrar e morrer. 

Por elo dí ben Mercedes Rozas, na presentación do catálogo, cando afirma que a exposición “ vai de sentimentos” porque, si a madeira lle serve de vehículo, o signo Piscis de auga que o rexe (que rexe a toda Galicia) pon a mover a música do corazón e cúrvase en ondaxes (as veces de forma de penedos ou de cantos rolados) e abre fendas e corredoiras e recunchos para agochar mágoas e ledicias, para facer abrollar caraveis bermellos, e cunchas verdes, e ás de cor turquesa. 

Dende aquela súa mostra liminal “Ne va plus” de 2010 na galería Arte Imagen, non deixou de agrandar os arredores da súa ousada percura de sentido, da súa incorforme, ceibe e inocente arela de expresión, coa única axuda da música de Bach. Así da a luz verdadeiras “epifanías da paisaxe” –como afirma con acerto Xavier Seoane–, nas que latexan forzas primixenias en arela de transformación. 

Sen suxección a cánones preestablecidos, as formas intercámbianse, interaccionan, repítense en secuencias vivas; levadas polo pulo da man que empuña a gubia, van  nacendo e medrando como medran os seres do reino vexetal, con ritmos ocultos i entrañados nos que necesariamente ten que estar presente o barroquismo da curva: “A carne viva” (atinado título dunha peza de 2011). 

En carne viva ou, o que é o mesmo, feridas de arelas están estas obras, que xa non reclaman nomes como antano, pero que abren bocas e buratos para berrar silencios e levan fendas e fracturas fondas que logo cauteriza a policromía. Algún título poético, como  “El origen de las pasiones” o “ La noche de tus recuerdos” trae evocadores ecos das agochadas músicas da alma deste soñador inconforme, deste ousado e irrepetible artista que non dubida en poñer ao pairo a súa alma para abrila en berros, xa sexan das súas tallas de madeira, xa en atrevidas performances nas que pon a latexar sempre, con rupturista i épica valentía, o sangue do seu  corazón.