Memoria dun tempo no que Rivas xogou a ser astronauta pilotando unha maleta

Memoria dun tempo no que Rivas xogou a ser astronauta pilotando unha maleta
rivas contou as sãºas primeiras lembranzas de pequeno endika roldã¡n

“Fun á procura dun tempo non perdido”. Manuel Rivas confesa que para escribir o seu novo libro “As voces baixas” (Edicións Xerais) sentouse a agardar. Até que pasou por diante a súa primeira lembranza da infancia cando petaron na fiestra da súa casa dous xigantes monstruosos e a súa nai, que non estaba nese momento, explicoulles a el e máis a súa irmá María que aqueles eran os Reis Católicos en versión cabezudos.

Esa asociación creativa que fixo “consciente ou inconscientemente” a proxenitora de Manuel Rivas serviu coma fío para engarzar con dor e ironía o resto do conto. Que traslada, segundo Méndez Ferrín, ao lector a unha Coruña real. Proletaria e obreira. E que, sobre todo, rapta ao curioso a ese tempo no que á diferenza do que pasaba na nenez do presidente da Real Academia Galega, xa existía a cor fucsia e os suramericanos exportaran o concepto de churrasco: “Esa é a maxia do escritor, que te leva ao seu terreo”, explicaba Ferrín.

Rivas falaba onte na Biblioteca de Estudos Locais que “As voces baixas” fai referencia a dous picariños que camiñaban coa pranta dos pés apuntando para fóra. Por iso, o de “baixas”. Pero tamén ás voces daquelas outras mulleres que adoitan a falar soas, ás dos mortos e ás dos animais que tamén teñen voz aínda que moitos non a escoiten. De aí, a necesidade que tivo de empregar unha cuarta persoa, na que confluísen todos os que conformaron a súa vida e que abarcase tanto o pasado como outro tempo que Manuel deu en chamar “presente recortado” e que ten en común co pretérito a condición de verdadeiro. Auténtico.

o autor fala  no libro das “voces baixas” dos nenos, das mulleres que falan soas e dos animais

Deste xeito, Rivas xunta entre a auga e as nubes, a realidade do pequeno e o vello Manuel. Rivas cóntao en forma de madalenas que son para el as imaxes e as sensacións que o autor garda na chisteira e que teñen forma de xurelos e de ourizos de mar, os que carretaban as mulleres en cestos na cabeza e que máis tarde se decatou que eran iguais ás que pintou Maruja Mallo. Ademais, os recordos teñen tamén forma de redacción. A de El Ideal Gallego, na que empezou a disparar letras o escritor e na que “aprendías a ser xornalista e a fumar ao mesmo tempo” porque as Olivetti tiñan adosado un cinseiro metálico ao teclado e non podía saír nada interesante dunha máquina que non desprendera fume polos lados. Iso e os talleres dos linotipistas polas que “sentía unha gran atracción” xa que “transformaban as palabras e iso era algo extraordinario”.

O cheiro daqueles mecanos tamén está dentro do libro “destinado a prevalecer no tempo”, dicía Ferrín e que trascende máis alá de Monte Alto e do Castro de Elviña para facer unha descrición da chegada da industria a un país labrego con denuncia antifascista de fondo. Para deterse a vagar diante daqueles rapaces que fedellaban na terra a ver se atopaban restos das armas dos franceses e do xeneral sir John Moore.

“As voces baixas” preséntase como un exercicio de memoria que se pode facer lineal, argumentaba o poeta, pero tamén subterráneo como acontece co río Monelos que aparece e desaparece pero que, en todo caso, o de Rivas son relanzos de memoria moi ben levados. E sen puntos e aparte. Para relatarlle ás xeracións que aínda están por vir a Galicia dunha época pasada ambientada no suburbio. Entre a realidade e a ficción. E iluminada polo faro da Torre, “que non nos fai esquencer de que estamos na Coruña real e profunda”, apuntaba Ferrín. Da man dun grande da literatura contemporánea que xogou a ser astronauta pilotando unha maleta. n

Memoria dun tempo no que Rivas xogou a ser astronauta pilotando unha maleta

Te puede interesar