9º-15º
jueves | 25 abril | 2024
Son 138 páxinas e 40.500 palabras vertidas en apuntamentos que Pardo Bazán colleu para si cando non chegaba aos 22 anos e emprendía unha viaxe desde Ourense a Xenebra xunto a seus pais, esposo e un tío. Era o primeiro día de 1873 cando a familia partía para abrazarse na capital suiza coas causas carlistas que defendía.
Esas follas nas que a intelectual foi destilando o que pensaba daqueles personaxes e lugares cos que se atopou no camiño quedarían na sombra até que unha filla doou o manuscrito autógrafo orixinal á Real Academia Galega. En 1996, o profesor José Manuel González Herrán daba conta da existencia dese texto inédito e desde ese instante, un equipo liderado polo catedrático poñíase a traballar sobre o que tería que ser cronoloxicamente o primeiro libro da escritora.
Por unha cuestión de cartos, nunca se puido editar a obra. Contaba o experto que “Apuntes de un viaje. De España a Ginebra (1873)” pedía a impresión do texto orixinal xunto ás transcricións e isto supoñía un maior desembolso económico.
Anos despois e tras a publicación de contos, obras de teatro e artigos dos fondos que garda a academia, a entidade e a Universidade de Santiago comprométense a agrupar a peza nunha edición dixital de libre descarga que estará dispoñible antes de que remate 2013 e que posiblemente será a antesala dun volume con tapas unha vez que a situación mellore.
Deste xeito, o presidente Xesús Alonso Montero e o reitor Juan José Casares asinaban un convenio para darlle luz verde. O profesor encargado de editalo comentaba na sede da rúa Tabernas a importancia de dar a coñecer uns papeis claves da que pasou dous meses en París e paseou por Milán, Verona e Trieste antes de chegar á fin do percorrido. A boa caligrafía do manuscrito permite a súa lectura polo que será incluido xunto ás anotacións que Ferrán foi analizando.
O libro electrónico virá introducido por un estudio do catedrático cántabro, que elexiu o castelán para chegar a máis lectores e porque foi o idioma empregado por Pardo Bazán na maioría dos seus títulos. O primeiro ademán da muller de escribir contén comentarios políticos, económicos e artísticos do que se encontraba nos sitios que visitaba.
Aínda que algúns fragmentos xa se deron a coñecer polo equipo de investigadores en congresos e encontros literarios, será a primeira vez que se lea a peza completa. O reitor da Universidade de Santiago cuestionaba en alto como unha muller foi capaz de darlle forma a máis de 3.000 artigos xornalísticos e vivir a vida tan intensamente.
Pola súa parte, o académico e colaborador, Xosé Ramón Barreiro, destacaba que o contido fala das emocións de Pardo Bazán xa que a escritora conta o que sentiu, por exemplo, cando tivo nas súas mans ao fillo de Carlos VII e como pensou que, en realidade, estaba sostendo ao futuro rei de España. O especialista sinalaba que o traballo era moi importante para a cultura galega e de fácil acceso xa que se poderá chegar a el desde o Servizo de Publicacións da USC e na web da Academia.
